Ο απελευθερωτικός αγώνας 1955-1959
Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας
της Ε.Ο.Κ.Α. (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών)
Στρατιωτικός ηγέτης ήταν ο Κύπριος απόστρατος
αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Γεώργιος Γρίβας που δρούσε στην Κύπρο
με το ψευδώνυμο Διγενής.
Από την εκπομπή του Δημήτρη Πετρόπουλου "Μύθοι και Γρίφοι" που μεταδόθηκε από το ΒΗΜΑ FM 99,5
Κύπρος ....Μάιος 1956 ...
Ο άνθρωπος με την
κουκούλα που τραβώντας έναν μοχλό αφαιρούσε ζωές Κυπρίων αγωνιστών της ΕΟΚΑ τη
δεκαετία του 1950, μετά από πολλές δεκαετίες, αποκτά μορφή και ονοματεπώνυμο.
Πρόκειται για τον
βρετανό δήμιο Harry Allen, ο οποίος σήμερα δεν βρίσκεται στη ζωή αλλά η δράση
του στη Κύπρο έχει σημαδέψει ανεξίτηλα την ιστορία του νησιού.
Απόδημοι Κύπριοι της
Μεγάλης Βρετανίας κατάφεραν και εξασφάλισαν με αντίτιμο 1100 στερλίνες
προσωπικά αντικείμενα του δήμιου μεταξύ των οποίων έναν κατάλογο με τους
απαγχονισθέντες Κύπριους αγωνιστές στον οποίο εκτός από τα στοιχεία τους
αναφέρονται λεπτομέρειες του θανάτου τους, όπως το πόσα δευτερόλεπτα
χρειάστηκαν για να ξεψυχήσουν μετά το άνοιγμα της καταπακτής.
Μεταξύ των
αντικειμένων είναι ακόμα ένα ρόπαλο, φωτογραφίες του δήμιου και δύο
ρολόγια που χρησιμοποιούσε ώστε οι εκτελέσεις να γίνονται την προκαθορισμένη
ώρα. ¨Όλα τα αντικείμενα δόθηκαν στον Πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής Γ. Ομήρου ο
οποίος δήλωσε πως αποτελούν τεκμήρια της θηριωδίας που επέδειξε η
αποικιοκρατία εις βάρος ενός λαού που αγωνίστηκε για την ελευθερία του. Ο κ.
Ομήρου θα τα παραδώσει στο Μουσείο Αγώνος «για να εκτίθενται ως αιώνιο όνειδος
της απεχθούς διαγωγής των αποικιοκρατών και για να αποτελούν διαχρονικό,
αποκρουστικό δείγμα των μεθόδων της καταπίεσης, της ανελευθερίας και του
ολοκληρωτισμού».
Στις Κεντρικές
Φυλακές της Κύπρου είχαν απαγχονιστεί οι: Μιχαήλ Καραολής και Ανδρέας Δημητρίου
(10 Μαΐου 1956), Ανδρέας Ζάκος, Ιάκωβος Πατάτσος και Χαρίλαος Μιχαήλ (9
Αυγούστου 1956), Μιχάλης Κουτσόφτας, Στέλιος Μαυρομμάτης και Ανδρέας Παναγίδης
(21 Σεπτεμβρίου 1956) και Ευαγόρας Παλλικαρίδης (14 Μαρτίου 1957).
Ο Harry Allen
«τιμήθηκε» από τη Βρετανία και το Μουσείο Φυλακών εξέδωσε και βιβλίο με τη ζωή
του με τίτλο: «Ο τελευταίος δήμιος της Βρετανίας». Ο Harry Allen πλην των
εκτελέσεων των ηρώων της ΕΟΚΑ, ήταν δήμιος σε 29 εκτελέσεις και συνδήμιος σε
άλλες 53.