Ο ΕΡΡΙΚΟΣ Ο ΟΓΔΟΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ - ΓΚΡΕΣΙΝΓΚΕΡ

 Henry VIII and his wives

Υπόθεση: Η ιστορία του διαβόητου βασιλιά της Αγγλίας, Ερρίκου του 8ου, με φόντο τις τελευταίες πέντε από τις έξι γυναίκες του. Η ιδιαιτερότητα είναι πως οι γυναίκες του δεν έπαιρναν διαζύγιο, αλλά θανατώνονταν κατά διαταγή του.

Για το ραδιόφωνο

Παίζουν οι ηθοποιοί: Θάνος Κωτσόπουλος - Henry VIII, , Νέλλη Αγγελίδου - Catherine of Aragon, Μπέτυ Αρβανίτη  - Anne Boleyn, Τάνια Σαββοπούλου - Jane Seymour, Βέρα Ζαβιτσιάνου  - Catherine Howard, Αννα Παϊταζή - Anne of Cleves, Αννα Ραφτοπούλου -Cathe Parr

Περισσότερα .....

Το 1509, μετά το θάνατο του Ερρίκου Ζ΄, ο Ερρίκος Η΄ στέφτηκε βασιλιάς στο αβαείο του Γουεστμίνστερ. Ήταν 18 ετών και η Αικατερίνη 23. Μόλις δύο χρόνια αφότου ανέβηκε στο θρόνο, ο νεαρός βασιλιάς έδειξε το πιο ανηλεές πρόσωπό του, στέλνοντας για εκτέλεση δύο από τους υπουργούς του πατέρα του, τον Έντμουντ Ντάντλι και τον Ρίτσαρντ Έμπσον. Ο λαός επικρότησε τις εκτελέσεις και στήριξε με ζέση το βασιλιά του, ένα λαϊκιστή, που έκανε τη γη να τρέμει κάτω από τα πόδια του.

Το 1511 ο βασιλιάς εμπιστεύτηκε την ισχύ και τα ηνία του κράτους στον ιερωμένο και νομομαθή Τόμας Γούλσι, ο οποίος αμέσως υπέγραψε συμφωνίες με τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Μαξιμιλιανό, το παπικό κράτος και την Ισπανία, για να πολεμήσουν εναντίον της Γαλλίας. Ο ίδιος ο Ερρίκος οδήγησε το στρατό του σε νικηφόρες μάχες στο γαλλικό έδαφος. Στο μεταξύ ο Κάρολος Ε΄, ανιψιός της βασίλισσας Αικατερίνης της Αγγλίας, ανέβηκε στο θρόνο της Ισπανίας το 1516 και, τρία χρόνια αργότερα, διαδέχτηκε τον Μαξιμιλιανό ως επικεφαλής της Αγίας Αυτοκρατορίας.

Χάρη στη διπλωματική ικανότητα του Γούλσι, που έγινε καρδινάλιος από τον πάπα, ο Ερρίκος Η΄ έγινε ρυθμιστής στις διενέξεις μεταξύ του Γάλλου βασιλιά Φραγκίσκου Α΄ και του Καρόλου Ε΄, που συναγωνίστηκαν για να κερδίσουν την εύνοια του Άγγλου ηγεμόνα. Ο Γούλσι ανταμείφτηκε με τη θέση του Λόρδου Καγκελάριου, που αντιστοιχεί στο σημερινό πρωθυπουργό. Η αστραπιαία άνοδός του συνέπεσε με τη γέννηση της κόρης του Ερρίκου Η΄, Μαρίας. Ο βασιλιάς χρειαζόταν, όμως, έναν άρρενα διάδοχο και η Αικατερίνη αμέσως έμεινε και πάλι έγκυος. Αυτή τη φορά ήρθε στον κόσμο ένα αγόρι, που όμως επέζησε λίγες εβδομάδες. Στο μεταξύ ο φλογερός μονάρχης είχε σχέσεις με διάφορες ερωμένες όπως τη Μαίρη Μπολέιν και την Ελισάβετ Μπλαντ.

Όμως ο Ερρίκος χρειαζόταν νόμιμο διάδοχο. Όταν κατάλαβε ότι η Αικατερίνη δε θα του έκανε πια απογόνους, αποφάσισε να ακυρώσει το γάμο του και να πάρει άλλη σύζυγο. Η υποψήφια ήταν η Άννα Μπολέιν, μικρότερη αδελφή της ερωμένης του, Μαίρης Μπολέιν. Για να εξασφαλίσει το διαζύγιο, ο Ερρίκος αποτάθηκε στην Αγία Έδρα στέλνοντας ως μεσολαβητή το γραμματέα του, Γουίλιαμ Νάιτ. Το επιχείρημά του ήταν ότι η άδεια που είχε πάρει από τον πάπα Ιούλιο Β΄ για να παντρευτεί την Αικατερίνη δεν ίσχυε, δεδομένου ότι εκείνη είχε πει ψέματα όταν τον διαβεβαίωσε ότι δεν είχε κοιμηθεί με τον πρώτο άντρα της, τον Αρθούρο.

Όμως ο πάπας Κλήμης Ζ΄ δεν ήθελε να χαλάσει τις σχέσεις του με τον Κάρολο Ε΄, που ήταν ανιψιός της Αικατερίνης. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, τα αυτοκρατορικά στρατεύματα είχαν λεηλατήσει τη Ρώμη, και ο Κάρολος Ε΄ είχε διατάξει να κρατήσουν τον πάπα φυλακισμένο στο Κάστρο Σαντ' Άντζελο, για απιστία και συνωμοσία με το βασιλιά της Γαλλίας. Όταν πλέον πέτυχε την επίσημη συνθηκολόγηση του πάπα και την πληρωμή ενός τεράστιου χρηματικού ποσού, ο Κάρολος Ε΄ ήρθε σε συμφωνία μαζί του ζητώντας του να αρνηθεί την αίτηση διαζυγίου του Ερρίκου Η΄ και να θεωρήσει ισχύοντα τον πρώτο γάμο του με την Αικατερίνη. Αυτή η απόφαση προκάλεσε το αγγλικανικό σχίσμα και τον οριστικό διαχωρισμό της εκκλησίας της Αγγλίας από εκείνη της Ρώμης.

Ο Ερρίκος θεώρησε υπαίτιο της αποτυχίας τον Τόμας Γούλσι, που καθαιρέθηκε και έχασε την περιουσία του. Μόνος και σε δυσμένεια, ο Γούλσι τρελάθηκε και πέθανε μερικούς μήνες αργότερα. Το αξίωμά του πήρε ο Τόμας Μουρ, ο πρώτος λαϊκός που πήρε τη θέση του Λόρδου Καγκελάριου στην ιστορία της Αγγλίας.

Το 1531, το κοινοβούλιο ανακήρυξε Υπέρτατη Κεφαλή της Εκκλησίας τον Ερρίκο Η΄, ο οποίος διέταξε να πάψουν να στέλνουν στη Ρώμη το δεκαδικό φόρο. Ο πάπας απάντησε αφορίζοντας τον Άγγλο βασιλιά το 1534. Ξένος πλέον ως προς τον πάπα, ο Ερρίκος κατάφερε ώστε ο νέος επίσκοπος του Καντέρμπουρι να ακυρώσει το γάμο του με την Αικατερίνη και να αναγνωρίσει το γάμο που είχε συνάψει μυστικά με την Άννα Μπολέιν.

Από τη στιγμή εκείνη, η Μαρία, η κόρη της Αικατερίνης της Αραγονίας, θεωρείτο παράνομη, και τη θέση της στη σειρά διαδοχής για το θρόνο πήρε η Ελισάβετ, η κόρη που απέκτησε ο Ερρίκος με την Άννα Μπολέιν και που έμελλε να βασιλεύσει ως Ελισάβετ Α΄. Από την πλευρά του ο Τόμας Μουρ δέχτηκε να ανακηρύξει το Κοινοβούλιο βασίλισσα την Άννα Μπολέιν, δε θέλησε όμως να πάρει θέση για την ανακήρυξη του Ερρίκου ως αρχηγού της Εκκλησίας της Αγγλίας. Η παραίτηση από το αξίωμά του και η σιωπή του εξόργισαν το βασιλιά, που προσπάθησε με κάθε τρόπο να εξασφαλίσει τη στήριξη του Μουρ. Εκείνος όμως δε συναίνεσε και αποκεφαλίστηκε το 1535. Ο Τόμας Κρόμγουελ έγινε ο νέος και ισχυρός Λόρδος Καγκελάριος.

Σιγά-σιγά ερχόταν στο προσκήνιο η σκοτεινότερη πλευρά της προσωπικότητας του Ερρίκου. Παρανοϊκός και διψασμένος για δύναμη, ο μονάρχης δε δίστασε να υπογράψει κι άλλες καταδίκες που έστειλαν σημαντικούς ανθρώπους για αποκεφαλισμό στον Πύργο του Λονδίνου, στα κελιά του οποίου φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν πολλοί διαφωνούντες. Καταδίωξε εξίσου καθολικούς και προτεστάντες, πολλοί από τους οποίους κάηκαν στην πυρά.

Ο Ερρίκος ήταν επίσης άνθρωπος μορφωμένος και ευαίσθητος. Μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι το τραγούδι Greensleeves, που οι στίχοι του μιλούν για μια αγάπη δίχως ανταπόκριση, μπορεί να το συνέθεσε ο βασιλιάς την εποχή που πολιορκούσε την Άννα Μπολέιν. Εκτός από ικανός χορευτής, ο Ερρίκος είχε καλή φωνή, έπαιζε λαούτο και αγαπούσε τους ιπποτικούς αγώνες, τα μεγάλα κυνήγια και τα αθλήματα. Έπαιζε τένις και ποδόσφαιρο, που εκείνη την εποχή ήταν μια αναμέτρηση μεταξύ εκατοντάδων παικτών που έτρεχαν αρκετά χιλιόμετρα για να βάλουν την μπάλα στην πύλη της πόλης. Του άρεσε να προβάλλει τη δύναμη και τους μυς του μπροστά στις γυναίκες, στις οποίες είχε μεγάλη αδυναμία.

Όμως εκτός από τα πνευματικά και αθλητικά προτερήματά του, ο Ερρίκος Η΄ ήταν τυφλωμένος από τη δύναμή του και με το πέρασμα των χρόνων έγινε ένας δεσποτικός μονάρχης που τον φοβούνταν οι υπουργοί του. Παρά την αντιπαράθεσή του με τον πάπα, θεωρούσε πάντα τον εαυτό του ευσεβή καθολικό και, το 1521, επιτέθηκε στον Λούθηρο ονομάζοντάς τον «ηλίθιο χωριάτη, παρανοϊκό, βασιλιά του ψεύδους».

Αυτό που δεν τον εγκατέλειψε ποτέ ήταν το πάθος του για τις γυναίκες. Μόνο τρία χρόνια μετά το γάμο του με την Άννα Μπολέιν, άρχισε να δίνει προσοχή σε μια νεαρή κυρία της Αυλής ονόματι Τζέιν Σέιμουρ. Πιθανόν παρακινημένος από τον Κρόμγουελ, ο βασιλιάς διέταξε να συλληφθεί η βασίλισσα με την κατηγορία ότι χρησιμοποιούσε μάγια και συνωμοτούσε για να τον σκοτώσει, είχε παράνομες σχέσεις με τέσσερις άντρες και πλάγιαζε με τον ίδιο τον αδελφό της, Τζορτζ Μπολέιν, υποκόμη του Ρόσφορντ. Η δίκη ήταν κατασκευασμένη ώστε ο βασιλιάς να απαλλαγεί από τη γυναίκα του. Λίγες μέρες μετά την εκτέλεση της Άννας Μπολέιν, που άφηνε ως απόγονο τη μικρή Ελισάβετ, μια κόρη που εκείνη τη στιγμή δεν εξυπηρετούσε τις ανάγκες της διαδοχής στο θρόνο, ο Ερρίκος Η΄ παντρεύτηκε την Τζέιν Σέιμουρ, που γέννησε το 1537 τον πρίγκιπα Εδουάρδο.

Ο βασιλιάς είχε επιτέλους έναν άρρενα απόγονο, έχασε όμως την Τζέιν, την οποία θεωρούσε πάντα «πραγματική γυναίκα του», καθώς πέθανε δύο εβδομάδες μετά τη γέννα από επιλόχειο πυρετό. Αφού διέταξε αυστηρό πένθος στην Αυλή, ο Ερρίκος Η΄ αφιέρωσε το χρόνο του στην υπαγόρευση μιας σειράς αυστηρότατων νόμων, όπως το Buggery Act, που καταδίκαζε τους ομοφυλόφιλους στην αγχόνη, και το Witchcraft Act, που καταδίκαζε στην πυρά τις υποτιθέμενες μάγισσες. Για τους νέους που ζητιάνευαν, όρισε να τους κόβουν μισό αφτί και να τους οδηγούν στην αγχόνη, αν το ξαναέκαναν. Ο ευαίσθητος και καλοβαλμένος νέος μετατράπηκε σε έναν υπέρβαρο και μισητό ενήλικα, που χειριζόταν με σιδερένια γροθιά τα αποθέματα του κράτους.

Στο μεταξύ, ο Τόμας Κρόμγουελ εκτέλεσε τη διαταγή του να καταλυθούν τα μοναστήρια και τα αβαεία της Αγγλίας, κάτι που αύξησε υπέρμετρα το βασιλικό θησαυρό. Μετά το θάνατο της βασίλισσας Τζέιν, πρότεινε στο βασιλιά να παντρευτεί την Άννα της Κλέβης, αδελφή του δούκα της Κλέβης, Γερμανού πρίγκιπα που στήριζε το λουθηρανισμό. Για να τον πείσει, ανάθεσε στον Χανς Χολμπάιν, ζωγράφο της Αυλής, να κάνει μια προσωπογραφία της. Ο Λόρδος Καγκελάριος πίστευε ότι αυτός ο γάμος θα αύξανε την αγγλική επιρροή στην ηπειρωτική Ευρώπη και θα ενίσχυε τη δική του θέση στο Λονδίνο, όμως έκανε λάθος. Το σχέδιο του Κρόμγουελ κατέληξε σε πλήρη αποτυχία. Η υποψήφια βασίλισσά του δεν άρεσε στον Ερρίκο, ενώ ο αδελφός της, δούκας της Κλέβης, μπήκε σε μια επικίνδυνη αντιμαχία με τον αυτοκράτορα Κάρολο Ε΄, αντιπαράθεση στην οποία δεν ήθελε να αναμειχθεί ο Ερρίκος Η΄, που αμέσως ζήτησε να κηρυχτεί άκυρος ο γάμος.

Η άσχημη αλλά συνετή Άννα της Κλέβης δεν έφερε καμιά αντίρρηση, κι έτσι μπόρεσε να φύγει σώα και αβλαβής από την αγγλική Αυλή. Ο Τόμας Κρόμγουελ δεν είχε παρόμοια τύχη: καταδικάστηκε για προδοσία και αποκεφαλίστηκε στον Πύργο του Λονδίνου. Ο Ερρίκος Η΄ διέταξε να βράσουν το κεφάλι του Λόρδου Καγκελάριου και να το εκθέσουν καρφωμένο σε έναν πάσαλο στην κύρια πύλη της πόλης. Την ίδια μέρα του αποκεφαλισμού του, ο βασιλιάς παντρεύτηκε την Αικατερίνη Χάουαρντ, ξαδέλφη της Άννας Μπολέιν, που γρήγορα είχε την ίδια τύχη. Λίγο μετά το γάμο της με τον Ερρίκο κατηγορήθηκε ότι εξακολουθούσε να διατηρεί σχέσεις με έναν παλιό εραστή και ότι πλάγιαζε με ένα νεαρό αυλικό. Και οι δύο εραστές της βασίλισσας εκτελέστηκαν το 1541. Το 1542, μετά την ακύρωση του γάμου, αποκεφαλίστηκε και η ίδια η Αικατερίνη. Ήταν μόλις 18 ετών.

Απτόητος, ο Ερρίκος παντρεύτηκε το 1543 την έκτη γυναίκα του, την Αικατερίνη Παρ, μια πλούσια και έξυπνη χήρα, που ήξερε πώς να φέρεται στο φαντασμένο και επικίνδυνο σύζυγό της. Μεταξύ άλλων, κατάφερε να τον κάνει να αναγνωρίσει και πάλι τις δύο κόρες του, Μαρία και Ελισάβετ, και να τις βάλει στη σειρά διαδοχής μετά το διάδοχο του θρόνου, Εδουάρδο. Τους τελευταίους μήνες της ζωής του ο Ερρίκος είχε πια χάσει τη χαρακτηριστική ζωντάνια του. Παρουσίαζε παθολογική παχυσαρκία και υπέφερε από κρίσεις σκορβούτου και αρθρίτιδας. Πέθανε τον Ιανουάριο του 1547 και τάφηκε στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο Κάστρο του Γουίνδσορ, πλάι στη σύζυγό του, Τζέιν Σέιμουρ, μητέρα του διαδόχου. Τα τρία παιδιά του, ο Εδουάρδος, η Μαρία και η Ελισάβετ, βασίλεψαν στην Αγγλία, κανείς τους όμως δεν απέκτησε παιδιά. Ο θάνατος της Ελισάβετ Α΄, το 1603, σήμανε το τέλος της δυναστείας των Τυδώρ.