ΟΝΤΙΝ ΤΟΥ ΖΑΝ ΖΙΡΟΝΤΟΥ

Οι νεράιδες συμβολίζουν την απόλυτη θηλυκότητα, την τέλεια και για τούτο τρομακτική. Τα χαρακτηριστικά τους σε όλες τις μυθολογίες είναι παρόμοια, η ομορφιά τους είναι παροιμιώδης. Οι 50 κόρες του Νηρέα, οι Νηρηίδες έδωσαν το όνομα στις δικές μας νεράιδες.

Το έργο που έγραψε ο Ζαν Ζιροντού το 1938 και σας παρουσιάζουμε σήμερα βασίζεται στο ομώνυμο παραμύθι του βαρόνου Φρειδερίκου ντε λα Μοτ Φουκέ. 

 

Παίχτηκε από το Εθνικό Θέατρο την περίοδο 1955-56. ΕΔΩ μπορείτε να ξεφυλλίσετε το πρωτότυπο πρόγραμμα και να βρείτε πολλές πληροφορίες για τον συγγραφέα, το έργο και τους συντελεστές της παράσταστης. (Από το Αρχείο του Εθνικού Θεάτρου και οι ασπρόμαυρες εικόνες ανάρτησής μας).

Πριν λίγες μέρες επαναλήφθηκε μια ονειρική -για όσους την είδαν- παράσταση της Οντίν στη λίμνη της Βουλιαγμένης από τη θεατρική ομάδα «naan» σε σκηνοθεσία της Φρόσως Λύτρα.

 Διαβάσαμε πάρα πολλά, αγαπητοί αναγνώστες, για τούτο το έργο, για τον Ζιροντού, τις νεράιδες και τα παραμύθια, δεν υπάρχει λόγος να σας τα μεταφέρουμε όλα εδώ Παραθέτουμε μερικούς διαλόγους από τη ραδιοφωνική μετάδοση του έργου για να πάρετε μια ιδέα:

Τι ωραίος που είσαι! Η καρδιά μου σταμάτησε! Ανατριχιάζω!

_Εσύ φταις! Γιατί δε με κράτησες κοντά σου; 

_Πότε πότε βγάζουμε το δαχτυλίδι μας για να το δείχνουμε…

Εδώ κι ένα τέταρτο δε με ήξερες και τώρα θέλεις να πεθάνεις για μένα;

Ήξερα ότι κάποιος λόγος θα υπάρχει για να είναι κανείς γυναίκα. Ο λόγος είναι ότι οι άντρες είναι τόσο όμορφοι.

Μίλα, διάταξέ με… Άλλο δε θέλω από το να σε υπακούσω.

(Έτσι είναι οι άντρες) Σε χαϊδεύουν παντού όπου υπάρχει δέρμα.

Δεν ξυπνάς εκείνον που αγαπάς. Όταν κοιμάται είναι κοντά σου. Όταν ξυπνάει φεύγει.

_Το ήξερες ότι είσαι τέλεια;
_Το φανταζόμουν.

_Δεν είναι σωστό να θυμίζετε στους ανθρώπους την ασχήμια τους.
_Και είναι σωστό να είναι άσχημοι; Ας μην ήτανε.

_Δε σε πειράζει να περάσω αυτή τη ζώνη γύρω μας;
_Όχι αγάπη μου.
_Κι αυτή την αλυσίδα;
_Όχι αγάπη μου.
_Κι αυτό το δίχτυ;
_Όχι αγάπη μου.

_Η Οντίν δε μ’ αγαπάει; Ποιος το λέει αυτό; 
_Μα τέλος πάντων για τι την κατηγορείτε;
_Την κατηγορώ ότι μ’ αγαπάει περισσότερο απ’ όσο μπορεί να αγαπηθεί ένας άνθρωπος. Την κατηγορώ ότι ήμουν γι αυτήν η σκέψη της, η τροφή της, η ζωή της. Ήμουν ο Θεός αυτής της γυναίκας.

Η ζωή, αγαπητοί φίλοι, είναι ένα κακογραμμένο θεατρικό έργο. Τα επεισόδια έρχονται κατόπιν εορτής. Οι συγκρούσεις δεν είναι στη θέση τους. (Στο θέατρο) δεν αλλάζουμε τη ροή των πραγμάτων. Απλά δίνουμε (στη ζωή) το ρυθμό που πρέπει. Της δίνουμε φρεσκάδα, ζωντάνια. Αυτό είναι το πλεονέκτημα του θεάτρου απέναντι στη ζωή.

Μην ακούσετε, αγαπητοί ακροατές, το έργο σαν σύγκρουση των δύο κόσμων, του ονειρικού και του πραγματικού, ξεχάστε την εικόνα της Ευρώπης που ταλαντεύεται ανάμεσα στην ένωση και τον σπαραγμό, μην ψάξετε τους θεσμούς που θέλουν να καταστρέψουν ένα όνειρο που αναδύεται στην άκρη της Ευρώπης, αυτό που εξέφραζε, κατά τους μελετητές, ο Ζιρoντού στον καιρό του, απολαύστε την αυθαιρεσία, την υπερφυσική δύναμη του απόλυτου έρωτα που δυναστεύει και τελικά καταστρέφει. Η Οντίν είναι ερωτευμένη, έτσι όπως μόνο μια νεράιδα μπορεί να ερωτευτεί, τόσο, που είναι δυσβάστακτο από ένα συνηθισμένο άνθρωπο.

Ο Φέρτης δεν ήταν όσο «παραμυθένιος» θα θέλαμε, υπέκυψε μάλλον στις συμβουλές του «ακαδημαϊκού» σκηνοθέτη του, Βύρωνα Πάλλη. Η Βέρα Ζαβιτσιάνου ήτανε ιδανική. Ασυγκράτητη, χειμαρρώδης 15χρονη νεράιδα βγαλμένη από παραμύθι. Οι γονείς της, Κωνσταντόπουλος και Ποδηματά, πεπειραμένοι και καλοί ηθοποιοί, μας μετέφεραν εύκολα στο φωρτοχοκάλυβό τους πλάι στη λίμνη. Απολαυστικός ο Τρύφων Καρατζάς. Υπέροχη, η μοιραία, υπομονετική Βέρθα της Αφροδίτης Γρηγοριάδου. 

Παίζουν ακόμα οι:  Νίκος Σκιαδάς, Γιώργος Γεωγλερής, Βύρων Πάλλης, Νίκος Πιλάβιος, Καίτη Λαμπροπούλου.
Η μετάφραση του έργου και η ραδιοφωνική προσαρμογή είναι του Μάριου Πλωρίτη.