Η ΑΝΑΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΕΤΕΡ ΒΑΙΣ

 

Die Ermittlung - Peter Weiss (1965), ορατόριο σε 11 ωδές

Το έργο "Η Ανάκριση", είναι ένα συγκλονιστικό, αποκαλυπτικό και δριμύ κατηγορητήριο κατά του ναζισμού, που βασίστηκε στα πρακτικά της δίκης βασικών στελεχών του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης και εξόντωσης του Άουσβιτς. Ένα αποκαλυπτικό έργο – ντοκουμέντο που μιλά για το σήμερα με τα αδιάσειστα στοιχεία του χθες. Ένα πολύ κοντινό μας χθες, το οποίο αναφέρεται στις σκοτεινότερες σελίδες της ιστορίας ενώ ταυτόχρονα καταδεικνύει πόσο σημερινοί μπορεί να είναι οι κίνδυνοι και πόσο απαραίτητη είναι η εγρήγορση και η καταγγελία παρόμοιων και πανομοιότυπων φασιστικών-ρατσιστικών – ναζιστικών φαινομένων σήμερα .

Ο Γερμανός συγγραφέας Πέτερ Βάις, διακεκριμένη προσωπικότητα του σύγχρονου θεάτρου, παρουσίασε το έργο "Η Ανάκριση", αφού παρακολούθησε τη δίκη της Φρανκφούρτης για το Άουσβιτς που είχε την επίσημη ονομασία «Ποινική διαδικασία εναντίον του Μούλκα και άλλων» (20 Δεκεμβρίου 1963 έως τις 20 Αυγούστου 1965). Ήταν η πρώτη μεγάλη δίκη που διεξήχθη από τη γερμανική δικαιοσύνη εναντίον των ναζιστών εγκληματιών στην οποία κατέθεσαν 359 μάρτυρες, εκ των οποίων 248 επιζήσαντες του στρατοπέδου.

Η δίκη γνώρισε τεράστια δημοσιότητα και ήδη πριν την απαγγελία των δικαστικών αποφάσεων στις 19 και 20 Αυγούστου 1965, ο Βάις αντλώντας υλικό από τα ντοκουμέντα της δίκης έδωσε μορφή σε ένα θεατρικό κείμενο , που μας αναγκάζει να ακολουθήσουμε ολόκληρη τη μαρτυρική πορεία, να φτάσουμε με τα τρένα στην αποβάθρα, να μπούμε στο στρατόπεδο από την αποκρουστική πύλη που είχε την επιγραφή “Η Εργασία Απελευθερώνει”, να είμαστε παρόντες στα βασανιστήρια και στις εκτελέσεις στο “Μαύρο Τοίχο” και να φτάσουμε μπροστά στους φούρνους των κρεματορίων, όπου αποτεφρώθηκαν, μόνο στο συγκρότημα στρατοπέδων του Άουσβιτς, περίπου 1.500.000 άνθρωποι, απ' όλες τις κατεχόμενες χώρες της Ευρώπης. Ένα μέγα πλήθος Εβραίων - ανάμεσά τους και 55 έως 60.000 Έλληνες Εβραίοι -, ένα πλήθος κομμουνιστών και προοδευτικών διανοούμενων, ένας τεράστιος αριθμός Σοβιετικών αιχμάλωτων πολέμου, από το Ανατολικό Μέτωπο, Αντιστασιακοί, Τσιγγάνοι, Ομοφυλόφιλοι και άλλες ομάδες πολιτών που “νόθευαν” το αίμα της Άριας φυλής.

Το έργο παίχτηκε, το 1965, ταυτόχρονα σε 15 θεατρικές σκηνές στην Ανατολική και τη Δυτική Γερμανία και στο Royal Shakespeare Company στο Λονδίνο (σκην. Πήτερ Μπρουκ). Ο Πέτερ Βάις κερδίζει το Βραβείο Λέσινγκ.

Στο έργο του ο Πέτερ Βάις αφήνει ανοικτό το τέλος ώστε αυτό να αποκτά μία γενικότερη και διαχρονική δυναμική και να προσαρμόζεται σε πολλές και διαφορετικές καταστάσεις αναδεικνύοντας κυρίως το θέμα της ατομικής και κοινωνικής ενοχής και ευθύνης.

Στη διάρκεια των χρόνων "Η Ανάκριση", αποδεικνύεται διαχρονικά επίκαιρη και έχει παρασταθεί με πολλούς διαφορετικούς και πειραματικούς τρόπους σε όλο τον κόσμο.

Παίζουν οι ηθοποιοί: Νίκος Γαλιάτσος, Χαράλαμπος Αλατζάς, Χρήστος Καλαβρούζος, Χάρης Εμμανουήλ, Ανίττα Δεκαβάλα, Ελένη Καλλιγά, Τάσος Βασιλείου, Γιάννης Συλλιγνάκης, Βαγγέλης Ρικούδης, Κώστας Χαλκιάς, Παναγιώτης Καλδής, Έφη Τσαγκοδήμου, Γιάννης Ζαβραδινός, Ιουλία Βατικιώτη, Θοδωρής Γκόνης.

Ηχογράφηση 1982