ΒΙΚΤΩΡ ή τα παιδιά στην εξουσία - ΒΙΤΡΑΚ ΡΟΖΕ

Από αριστερά Γιώργος Τσιτσόπουλος Αφροδίτη Γρηγοριάδου Ηλίας Λογοθέτης και, κάτω ο Δάνης Κατρανίδης

Υπόθεση: Ο Βικτόρ, ένα εννιάχρονο αγόρι με πληθωρική ευαισθησία και ασυμβίβαστη προσωπικότητα αποκαλύπτει μέσα σε μια νύχτα όλη τη βρωμιά και το ψέμα της συμβατικής ζωής που κυριαρχεί στο σπίτι του. Το έργο θίγει τις αθλιότητες της αστικής οικογένειας, όπως η μοιχεία και η αιμομιξία, χρησιμοποιώντας έναν αθυρόστομο και σοκαριστικό λόγο, παράλληλα με μια σουρεαλιστική ποίηση. Κάποια στοιχεία που συναντούμε είναι : το κολλάζ ετερόκλητων κειμένων, η περιφρόνηση για τη συνέπεια και συνέχεια των διαλόγων, για την ψυχολογική δικαίωση των προσώπων και για την αληθοφάνεια της πλοκής. Αντιθέτως, βλέπουμε μια προτίμηση για την έκπληξη, το υπέρογκο, το γκροτέσκο, το ενδιαφέρον για τα όνειρα, το παραλήρημα, την τρέλα και για την έξαρση του ερωτικού στοιχείου.

Vitrac, Roger

Ο Ροζέ Βιτράκ γεννήθηκε το 1899 στο Πενσάκ, κωμόπολη κοντά στο Σουγιάκ, από γονείς μεγαλοκτηματίες. Πέρασε ευτυχισμένα παιδικά χρόνια και βασανισμένη εφηβεία μέσα σε μια οικογένεια διχασμένη από τις επιπολαιότητες του επαρχιώτη δονζουανίσκου πατέρα του.
Στο Παρίσι, όπου μετακόμισε η οικογένεια Βιτράκ, ο Ροζέ σπούδασε στο κολέγιο Σαπτάλ. Το 1920, ο πρώτος γάμος του (που κράτησε μόνο έξι μήνες) και το πρώτο του, χαμένο τώρα, θεατρικό έργο "La fenetre vorace". Το 1921 έχει γνωριστεί με το ντανταϊστικό κίνημα, γίνεται φίλος με τον Αραγκόν και συμμετέχει στο λογοτεχνικό περιοδικό "Περιπέτεια". Το 1923 δουλεύει στην "Εφημερίδα του Λαού", παίρνει συνεντεύξεις από τον Μπρετόν και τον Τζάρα, γράφει άρθρα για τον Ζαρί, επηρεάζεται από τον Απολινέρ. Το 1924 είναι κιόλας βασικό στέλεχος της Ομάδας των Υπερρεαλιστών. Όμως το 1925 η υπογραφή του δεν φαίνεται πια στα έντυπα της Ομάδας. Ο Μπρετόν τον κατηγορεί για αριβισμό και τον διαγράφει, καθώς και τον Αρτό.

Στα επόμενα χρόνια, ο Βιτράκ συνεργάζεται σαν τεχνοκριτικός σε λογοτεχνικά περιοδικά. Το 1935 καταπιάνεται με το σινεμά (διαλογίστας). Μια δουλειά που, παράλληλα με το ραδιόφωνο και μέχρι το θάνατό του, θα του εξασφαλίσει τον επιούσιο, αλλά και θα του κλέβει ώρες και έμπνευση από την καθαυτό δημιουργική εργασία του.

Από το 1932 ως τα 1938, χάρη στη γενναιοδωρία του φίλου του Ηρακλή Ιωαννίδη, διευθυντή του πρακτορείου "Ταξίδι στην Ελλάδα", ο Βιτράκ γνωρίζεται με τη Μεσόγειο και τον ελληνικό χώρο. Καρπός αυτών των ταξιδιών του είναι το έργο "Les Demoiselles du large".

Ο Βιτράκ έχει κοινή μοίρα με τον Μποντλέρ, τον Λοτρεαμόν, τον Ρεμπό. Οι μετοχές του αρχίζουν ν' ανεβαίνουν μετά τον θάνατό του. Το Πανεπιστήμιο του Θεάτρου των Εθνών οργανώνει εργαστήριο για το σουρεαλιστικό θέατρο, και ειδικά για τον Βιτράκ. Στα πανεπιστήμια όλου του κόσμου γράφονται "θέσεις" με θέμα τον Βιτράκ. Ο "Βικτόρ", ύστερα από μια αμφίβολη επιτυχία σε επανάληψη του 1946 με σκηνοθεσία του Μισέλ ντε Ρε (στη διανομή η Ζιλιέτ Γκρεκό), κερδίζει θριαμβευτικά τη μάχη το 1963, με σκηνοθεσία του Ανούιγ. Το έργο χαρακτηρίζεται σαν το "σημαντικότερο θεατρικό γεγονός της τριετίας" και αρχίζει παγκόσμια καριέρα. Τα άπαντα του Βιτράκ μεταφράζονται στα ιταλικά, γερμανικά, αγγλικά, ολλανδικά.

Πέθανε 53 χρόνων, στις 23 Ιανουραρίου 1952, στα χέρια της γυναίκας του και του Ζαν Ανούιγ. Κύρια αιτία του θανάτου του ήταν το αλκοόλ. Αναπαύεται στο νεκροταφείο του Πενσάκ.

Για το ραδιόφωνο

Παίζουν οι ηθοποιοί: Νατάσα Τσακαρισιάνου, Θάνος Καλλιώρας, Ντόρα Σιμοπούλου, Σοφία Κακαρελίδου, Γιάννης Μπέζος, Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου, Μιχάλης Μητρούσης, Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Ναταλία Τσαλίκη, Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος.