Βαθιά συγκίνηση και θλίψη προκάλεσε σε όλους τους φίλους του θεάτρου και της Τέχνης γενικότερα η είδηση του θανάτου του "πατριάρχη του νεοελληνικού θεάτρου", Ιάκωβου Καμπανέλλη। Ο Καμπανέλλης γεννήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου του 1922 στη Νάξο και μεγάλωσε στην Αθήνα, όπου σπούδασε σχεδιαστής στη Σιβιτανίδειο Βιοτεχνική Σχολή। Στα χρόνια του πολέμου έμεινε κρατούμενος στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως Ες-Ες του Μαουτζχάουζεν, από τις αρχές του 1943 ως τον Μάη του 1945। Όταν επιστρέφει στην Αθήνα οι παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης του Καρόλου Κουν, τον χειμώνα του 1945-'46 τον συναρπάζουν, καθώς εκεί ανακαλύπτει τον εαυτό του και τον προορισμό του. Η έλλειψη απολυτηρίου του Γυμνασίου τον εμποδίζει να σπουδάσει ηθοποιός και, μην έχοντας άλλη λύση για να ανοίξει την κλειστή για αυτόν πόρτα του θεάτρου, επιχειρεί να γράψει. Πρώτη του παρουσία με το έργο “Χορός πάνω στα στάχια” που παίχτηκε από τον θίασο του Αδαμάντιου Λεμού το 1949,στο θέατρο Διονύσια στην Καλλιθέα. Θα ακολουθήσουν τα έργα "Η Έβδομη μέρα της Δημιουργίας "(1956-β σκηνή Εθνικού Θεάτρου), "Η Αυλή των θαυμάτων" (1957-Θέατρο Τέχνης), και "Η ηλικία της νύχτας" (1959-Θέατρο Τέχνης). Πρόκειται για μια τριλογία που εγκαινιάζει μια νέα, γνήσια ελληνική περίοδο στο νεοελληνικό θέατρο, χωρίς όμως να είναι αποκομμένη από την παράδοση. Είναι η συνέχειά της, ωριμότερη "ενηλικίωση" του Καμπανέλλη συντελείται μέσα στην τραγικότερη εικοσιπενταετία του νεότερου ελληνισμού. Ο συγγραφέας είναι ο τυπικός εκπρόσωπος της γενιάς του. Ακολούθησαν τα έργα: • Ο Γορίλας και η Ορτανσία - Θίασος Ε. Βεργή, 1959 • Παραμύθι χωρίς Όνομα - Νέο Θέατρο Βασ. Διαμαντόπουλου - Μαρ. Αλκαίου 1959-60 • Γειτονιά των αγγέλων - Θίασος Καρέζη, 1963-64 • Βίβα Ασπασία - Θίασος Καρέζη, 1966-67 • Οδυσσέα γύρισε σπίτι - Θέατρο Τέχνης, 1966-67 • Αποικία των τιμωρημένων - Πειραματικό Θέατρο Ριάλδη, 1970-71 • Ασπασία - Θίασος Καρέζη-Καζάκου, 1971-72 • Το μεγάλο μας τσίρκο - Θίασος Καρέζη-Καζάκου, 1972-73 • Το κουκί και το ρεβύθι - Θίασος Καρέζη-Καζάκου, 1974 • Ο εχθρός λαός - Θίασος Καρέζη-Καζάκου, 1975 • Πρόσωπα για βιολί και ορχήστρα - Θέατρο Τέχνης, 1976-77 • Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού - Θέατρο Τέχνης, 1978-79 • Ο μπαμπάς ο πόλεμος - Θέατρο Τέχνης, 1981 • Ο αόρατος Θίασος - Εθνικό Θέατρο, 1988 • Ο δρόμος περνά από μέσα - 1992 Έγραψε τα σενάρια των κινηματογραφικών ταινιών: "Στέλλα"(του Κακογιάννη), "Ο δράκος" (του Κούνδουρου), "Η αρπαγή της Περσεφόνης" (του Γρηγορίου), "Το κανόνι και αηδόνι" (των Ι και Γ Καμπανέλλη) και "Κορίτσια στον ήλιο" (του Γεωργιάδη). Επίσης συνέγραψε το βιβλίο "Μαουτχαουζεν" ένα χρονικό-ντοκουμέντο όπου περιγράφει την συγκλονιστική εμπειρία του από την περίοδο του εγκλεισμού στο ομώνυμο στρατόπεδο στην Κατοχή. Έργα του έχουν μεταφραστεί και παιχτεί σε Αγγλία, Γερμάνια, Αυστρία, Σουηδία, Ουγγαρία, Ρουμάνια και Βουλγαρία. Παράλληλα ασχολήθηκε και με την στιχουργική, σε συνεργασία με συνθέτες όπως ο Χατζιδάκις(Παραμύθι χωρίς όνομα), ο Θεοδωράκης(Μαουτχαουζεν) και ο Ν. Μαμαγκάκης (Ο κύκλος με την κιμωλία). Άσκησε και την δημοσιογραφία στις εφημερίδες Ελευθερία(1963-΄65), Ανένδοτος (1965-΄66) και από το 1975 στα Νέα. "Έφυγε" στις 29 Μαρτίου 2011, λίγες μέρες μετά τον θάνατο της γυναίκας του Νίκης. Σε μια πρώτη αποτίμηση του συνολικού έργου του Καμπανέλλη ο έγκριτος κριτικός του θεάτρου μας Κ. Γεωργουσόπουλος επισημαίνει: "Ο Καμπανέλλης με ένα έξοχο και άσφαλτο ένστικτο αφομοίωσε την πρακτική της παράδοσης, χειρίστηκε με ευστροφία τα δοκιμασμένα εργαλεία που του παρέδωσε η μαστορική του θεάτρου και οικοδόμησε ένα έργο στέρεο, γιατί από τη μια είχε την εγγύηση και τις προδιαγραφές της συντεχνίας και από την άλλη την ειλικρίνεια και την αμεσότητα της εμπειρίας. Είναι ευτύχημα ότι ο Καμπανέλλης προσήλθε ασπούδαχτος στο θέατρο διότι έτσι μπόρεσε να ξεφύγει από το σύμπλεγμα των κλασικών της εγκύκλιας παιδείας και από το σύμπλεγμα της Ευρώπης της ντόπιας διανόησης. Έφερε στο θέατρο τα υλικά, τα θέματα και τις μορφές που παρέπεμπαν στην βιογραφία του. Τα θέματα του αντλούνται από την αμεσότητα των προβλημάτων της κοινωνικής ζωής και οι πλοκές, απλές και ευθύγραμμες, έχουν ένα ευρύ φάσμα. Ο Καμπανέλλης δεν αρκείται στις τοιχογραφίες, δεν εξαντλείται στις περιγραφές. Δεν καταγράφει. Κάνει απογραφή και προβαίνει σε αποσβέσεις. Ο ρεαλισμός του είναι κριτικός και το θέατρο του έχει πρόθεση. Με καημό, βαθιά σημαδεμένος, όλο συμπόνια για τα πρόσωπα των έργων του, έτοιμος να κατανοήσει, όχι όμως και να παραβλέψει, ερμηνεύσει την εποχή του και τις καταστάσεις, όχι εποπτεύοντας αλλά μετέχοντας. Πίσω από τις δοσμένες καταστάσεις των έργων του υπάρχει, και μαζί τους εξηγείται, η ιστορική και κοινωνική ελληνική συγκυρία. Όταν έχεις την τελική σκηνή της "Έβδομης μέρας της Δημιουργίας", όταν έχεις την αγρύπνια της "Ηλικίας της Νύχτας", όταν έχεις ολόκληρη την "Αυλή των θαυμάτων", τότε έχεις ένα γνήσια λαϊκό θέατρο, δηλαδή ένα μεγάλο θέατρο. Και ο Καμπανέλλης μας πίστωσε με ένα τέτοιο θέατρο. Είμαστε χρεώστες". Σήμερα παρουσιάζουμε το πρώτο έργο αυτής της τριλογίας, την "Έβδομη μέρα της Δημιουργίας", το οποίο ηχογραφήθηκε για το ραδιόφωνο το 1987. Η σκηνοθεσία είναι του συγγραφέα-ο οποίος και προλογίζει το έργο. Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί: Β. Παπαβασιλείου, Παπαδάκης, Αλκαίου, Δ. Λιγνάδης, Γ. Δεγαΐτης, Ε. Μαλικένζου, Α. Κουρή, Νικολόπουλος, Τ. Παλαντζίδης, Ε. Σουβατζή, Γ. Σταματάκης, Σταμάτης, Γ. Τσιτσόπουλος. Υπόθεση: Αναφέρεται στις αρχές της δεκαετίας του ’50, σε παλιά γειτονιά της Αθήνας. Ο Αλέξης παντρεύεται την αγαπημένη του Χριστίνα, η οποία ζη στον κόσμο της, συνδυάζοντας ανύπαρκτα πρόσωπα , με το παρελθόν. Ο Αλέξης έχει σπουδάσει σχέδιο, και στην αναζήτηση δουλειάς ,αρνείται να συμβιβαστεί με την άσχημη πραγματικότητα, και να δεχτεί κάποια δουλειά που δεν έχει σχέση μ’ αυτό που σπούδασε. Η Έλλη, η αδερφή της Χριστίνας κι ο πατέρας του Αλέξη, προσπαθούν να τους προσγειώσουν. Όταν ο Αλέξης παρουσιάζει σε κάποιο εργοστάσιο την μακέτα μιας ιδέας του, δεν είναι έτοιμος να δεχτεί την απόρριψη. Έτσι αποκρύπτει την αποτυχία του και λέει στους δικούς του πως τον προσέλαβαν στη θέση του διευθυντού, όμως η Χριστίνα τελικά το ανακαλύπτει. Ο Αλέξης αναγκάζεται να δουλέψει στην οικοδομή, γιατί τα χρέη του πατέρα του τους απειλούν με έξωση. Ένα ατύχημα όμως στην οικοδομή που δουλεύει, στέκεται μοιραίο για τη ζωή του. Γενικές-ιστορικές πληροφορίες: Όταν στο τέλος του 1955 υποβάλλει το έργο στο Εθνικό, ο γενικός διευθυντής Αιμίλιος Χουρμούζιος λέει στον τύπο : «Βρήκα επιτέλους το έργο με το οποίο μπορεί να ξεκινήσει η Δεύτερη Σκηνή» Τον Ιανουάριο του 1956 γίνεται η παράσταση του έργου και τα εγκαίνια της δεύτερης σκηνής του Εθνικού[σημερινή Νέα Σκηνή] Έγινε ταινία το 1966. πηγή:
http://theater.terapad.com/index.cfm?fa=contentGeneric.home
Ζητούμε την κατανόηση σας για την ποιότητα του ήχου του αρχείου εγγραφή έγινε σε κασέτα και είναι εξωτερική। Έγινε από τον λάτρη του ραδιοθεατρου κ. Μέλιο Νίκα, τον οποίο και ευχαριστούμε για μια ακόμη φορά για την παραχώρηση προς επεξεργασία μέρους του αρχείου του
http://theater.terapad.com/index.cfm?fa=contentGeneric.home
Ζητούμε την κατανόηση σας για την ποιότητα του ήχου του αρχείου εγγραφή έγινε σε κασέτα και είναι εξωτερική। Έγινε από τον λάτρη του ραδιοθεατρου κ. Μέλιο Νίκα, τον οποίο και ευχαριστούμε για μια ακόμη φορά για την παραχώρηση προς επεξεργασία μέρους του αρχείου του