Ο ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ, του Μιχαήλ Χουρμούζη

Υπόθεση: Ο ανώτατος Υπάλληλος κύριος Ολυμπιάδης ψάχνει τρόπο να ζητήσει αύξηση του μισθού του από τον τότε «πρωθυπουργό» (αντιβασιλέα του Όθωνα). Και για επιχείρημα, τού ’ρχεται η φαεινή ιδέα: «Δευτέρα με Δευτέρα οκτώ μέρες, και Δευτέρα 16 και Δευτέρα 24 και Δευτέρα 32. Γιατί λοιπόν τις τέσσερις εβδομάδες μας τις περνούν για τριάντα ημέρες, ενώ είναι κανονικά 32; Δύο ημέρες περιπλέον είναι 33 δραχμαί και 33 λεπτά…». Κι από κει και πέρα σε διαδοχικά καρέ ξεδιπλώνεται ο μηχανισμός της διαφθοράς γύρω από την καρέκλα του Σύμβουλου Διευθυντή κύριου Ολυμπιάδη.

Ο Μ. Χουρμούζης Τριανταφύλλου (1804-1882), γιος του Κωνσταντίνου Χουρμούζιου Τριανταφύλλου, γεννήθηκε στο Γαλατά της Κωνσταντινούπολης και καταγόταν από την Κρήτη ή τη Θεσσαλία. Πέρασε τα παιδικά και μαθητικά του χρόνια μεταξύ Κρήτης και Πόλης. Μετά το ξέσπασμα της επανάστασης ήρθε για να συμβάλει στον Αγώνα στο πλάι του Εδουάρδου Ραϊνέκ στην Κρήτη. Για την προσφορά του στον αγώνα πήρε τιμητικά τον βαθμό του αξιωματικού και υπηρέτησε στη στρατιωτική φάλαγγα της Λαμίας. Διετέλεσε πρόεδρος του επαρχιακού συμβουλίου Φθιώτιδος και το 1851 εκλέχτηκε βουλευτής Φθιώτιδος. Τρία χρόνια αργότερα εκλέχτηκε αντιπρόεδρος της Βουλής και πήρε μέρος στη Θεσσαλική Επανάσταση. Λόγω των φιλελεύθερων φρονημάτων του διώχτηκε και το 1856 κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και πέθανε. Συνεργάστηκε με τις εφημερίδες της Πόλης Αρμονία, Νεολόγος και Ομόνοια. Στην Αρμονία μάλιστα δημοσίευσε το 1864 τη διάλεξη Περί Πολιτείας (που εκδόθηκε αργότερα στη Σμύρνη και τη Σύρο) καθώς επίσης συνδικαλιστικά άρθρα. Γνωστός στο χώρο τις λογοτεχνίας είναι κυρίως για τις θεατρικές κωμωδίες του, με βασικό χαρακτηριστικό την καυστική σάτιρα της ελληνικής κοινωνίας μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Πρωτοεμφανίστηκε με τη δημοσίευση των Επτά διαλόγων στην εφημερίδα Εποχή και ακολούθησαν ο Λεπρέντης (1835), ο Τυχοδιώκτης (1835), ο Υπάλληλος (1836) ο Ευγενής (1838) και ο Χαρτοπαίκτης (1839). Το 1842 εξέδωσε τα απομνημονεύματά του από τον κρητικό αγώνα, με τίτλο Κρητικά και το 1869 τη μονογραφία Η νήσος Αντιγόνη. Το τελευταίο του έργο ήταν το κριτικό δοκίμιο της λαϊκής μυθιστορηματικής σύγχρονής του παραγωγής Παροδική μικρογραφία μυθιστορημάτων και εκδόθηκε το 1882. Εξέδωσε επίσης μια παράφραση του Πλούτου του Αριστοφάνη, και μια μελέτη με τίτλο Συνοπτικός παραλληλισμός ηθών και εθίμων ως και τινών περιέργων των επί Ομήρου Αχαιών προς τινά των νεωτέρων Ελλήνων, ενώ σώζεται επίσης ο τίτλος από μια χαμένη κωμωδία του με τίτλο Ο Οψίπλουτος. 1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Μιλτιάδη Χουρμούζη βλ. Ευαγγελίδης Τρ.Ε. – Μοάτσος Ερ., «Χουρμούζης Μιχαήλ Βυζάντιος», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια24. Αθήνα, Πυρσός, 1934 και Χρονολόγιο του Μ.Χουρμούζη, στον τόμο Μ.Χουρμούζη, Διάλογοι επτά• Καταχωρηθέντες εις την εφημερίδα Η Εποχή (τω 1834 έτει). Αθήνα, Ιθάκη, 1980.

Για το ραδιόφωνο: Χρονολογία Ηχογράφησης, 16 Μαρτίου 1982

ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΣ ΧΑΝΙΩΤΗΣ, ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΤΑΝΙΔΗΣ, ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΚΗ ΜΟΥΝΔΡΕΑ, ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ.

Παίζουν οι ηθοποιοί: ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΓΙΑΝΚΑ ΑΒΑΓΙΑΝΟΥ, ΚΩΣΤΑΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΣΧΙΔΗΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΑΝΟΣ ΧΑΤΖΗΚΟΥΤΣΕΛΗΣ, ΠΑΝΟΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΛΑΒΡΟΥΖΟΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΜΠΕΡΙΔΗΣ, ΝΤΟΡΑ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΥ, ΝΑΝΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΡΕΝΑΤΑ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ, ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ, ΜΑΡΙΑ ΤΖΟΜΠΑΝΑΚΗ, ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΒΑΡΑΣ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΑΛΔΑΡΗΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΑΠΕΚΟΣ, ΜΑΝΟΣ ΤΣΙΛΙΜΙΔΗΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΛΚΙΑΣ.