Ο ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΟΡΦΕΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΥΔΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΠΥΡΗΝΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΕΝΕΣΙ ΟΥΙΛΙΑΜΣ ΚΑΙ ΖΑΝ ΑΝΟΥΙΓ

Το 1939 ο Τεννεσσή Ουίλλιαμς γράφει ένα δίπρακτο έργο με τίτλο «Η μάχη των Αγγέλων» και το 1957, με βάση το έργο αυτό και ορισμένους από τους χαρακτήρες του, γράφει τον «Ορφέα στον Άδη», που παρουσιάζεται την ίδια χρονιά σε κεντρική σκηνή της Νέας Υόρκης.

Ο Τεννεσσή Ουίλλιαμς εμπνέεται από τον κλασικό μύθο του Ορφέα, που κατέβηκε στον Άδη να φέρει από τον κόσμο των νεκρών την αγαπημένη του Ευρυδίκη, όμως προτού βγει στο φως γύρισε να την κοιτάξει κι έτσι την έχασε για πάντα. Ο αρχαιοελληνικός αυτός μύθος, δημοφιλέστατος και στην Αναγέννηση, έγινε και θεατρικό έργο και όπερα, για να καταλήξει στις αρχές του 20ού αιώνα να γίνει ταινία από τον Κοκτώ (Ορφέας, 1926), θεατρικό έργο από τον Ανούιγ (Ευρυδίκη, 1941) και πάλι θεατρικό έργο από τον Τεννεσσή Ουίλλιαμς («Ο Ορφέας στον Άδη»).

Η ηρωίδα του έργου Πριγκηπέσα ζει στον αμερικανικό Νότο παντρεμένη με τον γηραιό Τζέημπ, που είναι ιδιοκτήτης καταστήματος γενικού εμπορίου, το οποίο διευθύνει η νεαρή γυναίκα του. Στη μικρή τους πόλη έρχεται ο νεαρός Βαλ, που η Πριγκηπέσα προσλαμβάνει ως υπάλληλο στο κατάστημα. Ο παθιασμένος έρωτας των δύο νέων έχει άσχημη κατάληξη όταν ο Βαλ-Ορφέας προσπαθεί να πάρει μαζί του την Πριγκηπέσα-Ευρυδίκη, που τη σκοτώνει ο Τζέημπ-Πλούτων κρατώντας την για πάντα στον Άδη της μικρής τους πόλης.

Το έργο πλαισιώνεται από πολλά άτομα (γείτονες, φίλοι, πελάτες του καταστήματος) που σαν χορός αρχαίου δράματος παρακολουθούν και σχολιάζουν τις πράξεις των κεντρικών ηρώων.

Μια σπάνια ηχογράφηση από το πλούσιο αρχείο της ΕΡΤ θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν οι ακροατές του Τρίτου Προγράμματος. H Αιμιλία Κτενά προσφέρει στους ακροατές το έργο του Τενεσί Ουίλιαμς «Ορφέας στον Αδη», το οποίο έπαιξε αποκλειστικά για το ραδιοφωνικό θέατρο το 1960. Το έργο «Ορφέας στον Αδη» ηχογραφήθηκε για την εκπομπή «Το Θέατρο της Τετάρτης» και μεταδόθηκε για πρώτη φορά στις 23 Μάρτη 1960, σε μετάφραση και διασκευή Νίκου Γκάτσου, σκηνοθεσία Μήτσου Λυγίζου και μουσική επιμέλεια Αργυρώς Μεταξά.

Στο έργο παίζουν οι ηθοποιοί: Μελίνα Μερκούρη, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Ρίτα Μουσούρη, Σμάρω Στεφανίδου, Γιάννης Βογιατζής, Διονύσης Παγουλάτος, Δέσπω Διαμαντίδου, Παμφίλη Σαντοριναίου, Ολυμπία Παπαδούκα, Αγγέλικα Καπελαρή, Κώστας Μπάκας, Νίκος Μπιρμπίλης, Μαρία Φωκά, Βασίλης Κανάκης, Ελεάνα Απέργη και Σταύρος Παράβας.

Ορφέας στον Αδη

Η Γιούλικα Σκαφιδά είναι η φετινή (2014) νικήτρια που ξεχώρισε για το ρόλο της Κάρολ Κατρήρ στο θεατρικό έργο «Ορφέας στον Άδη» του Τένεσι Ουίλιαμς σε σκηνοθεσία Μπάρμπαρα Βέμπερ, καθώς και για το ρόλο της Χέιζελ Νάιλς στο έργο του Γιουτζίν Ο’Νιλ «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά. Και οι δύο παραστάσεις ανέβηκαν στο Εθνικό Θέατρο. 

nikolaskoul

Το 1972 από το θέατρο της Τετάρτης μεταδίδεται το έργο του Ζαν Ανουίγ ΕΥΡΥΔΙΚΗ, επίσης όπως το προηγούμενο στηριγμένο στον αρχαιοελληνικό μύθο, και λόγος για να ανεβούν μαζί στον ραδιοθεατρικό ουρανό. Μάλιστα όπως αναφέρεται στον άκρως κατατοπιστικό πρόλογο, που θα ακούσετε, ο Ζ.Α. κάποια στιγμή της ζωής του, για δικούς του εσωτερικούς λόγους, κάνει μια στροφή στη θεματολογία των έργων του και καταπιάνεται με τους αρχαιοελληνικούς μύθους. Αυτό απέφερε καρπούς τα έργα ΑΝΤΙΓΟΝΗ - ΜΗΔΕΙΑ - ΕΥΡΥΔΙΚΗ.
Ανάμεσα στους συντελεστές της παραγωγής ακούμε ότι τη μουσική επιλογή κάνει η Ρηνιώ Παπανικόλα, μια φωνή απόλυτα ταυτισμένη με το ραδιόφωνο, μια γυναίκα που εξέπεμπε ήθος και καλλιέργεια. Η αναμονή του ακούσματος του ονόμάτός της ας εκληφθεί ως ένα ιδιότυπο μνημόσυνο. Καλή ακρόαση και ευγνώμονες στο ΤΡΙΤΟ

ΕΥΡΥΔΙΚΗ