Ο Γιάννης Ρίτσος ασχολήθηκε με το θέατρο από πολύ νωρίς, αρχικά ως χορευτής και ηθοποιός (υπήρξε μάλιστα μέλος και του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών), και αργότερα ως συγγραφέας.
Ξεχωριστή θέση στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, κατέχουν και οι θεατρόμορφοι δραματικοί Μονόλογοι και τα Χορικά, με πηγή έμπνευσης συνήθως τους αρχαίους τραγικούς, που συγκέντρωσαν, ίσως και περισσότερο από τα καθαυτό θεατρικά, το ενδιαφέρον ηθοποιών και σκηνοθετών.
Το ηχητικο αρχείο, το κείμενο καθώς και η φωτογραφία της ανάρτησης είναι προσφορά του φίλου μας Γ.Χ από Θεσ/κη, τον οποίο και ευχαριστούμε - για άλλη μια φορά - θερμά .
Από το 1942 ως το 1959 θα γράψει οκτώ θεατρικά έργα από τα οποία περισώθηκαν μόνο τα τέσσερα. Όπως επισημαίνει ο Κ. Νίτσος, ερευνητής και εκδότης των θεατρικών του έργων (Άπαντα Θεατρικά-1990), ο Γιάννης Ρίτσος αγαπούσε την δραματουργία και φιλοδοξούσε "ν' ανανεώσει το παγκόσμιο θέατρο" γράφοντας. Οι συνθήκες όμως - Εμφύλιος πόλεμος, εξορίες, πολιτικές διώξεις - δεν επέτρεψαν τα θεατρικά του πονήματα να περάσουν την δοκιμασία της σκηνής.
Όταν το 1958 ο Γιάννης Βεάκης (γιος του Αιμ. Βέακη, χάρη στον οποίο διασώθηκαν αρκετά χειρόγραφα του ποιητή) ανέβασε θέατρο του στην Ρουμανία, ο Γ. Ρίτσος έσπευσε να γράψει τα δύο τελευταία του έργα.
Μετά το 1959, ο ποιητής θα σιωπήσει θεατρικά.
Ξεχωριστή θέση στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, κατέχουν και οι θεατρόμορφοι δραματικοί Μονόλογοι και τα Χορικά, με πηγή έμπνευσης συνήθως τους αρχαίους τραγικούς, που συγκέντρωσαν, ίσως και περισσότερο από τα καθαυτό θεατρικά, το ενδιαφέρον ηθοποιών και σκηνοθετών.
Τα έργα του άρχισαν να παίζονται στο εξωτερικό, από την δεκαετία του 1950 στην Γαλλία, τη Ρουμανία και από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 στην Ελλάδα.
"Ο λόφος με το συντριβάνι", γράφτηκε το 1959 και πρωτοπαίχτηκε στη Ρουμανία το 1977. Το 1988 ανέβηκε από το Κ.Θ.Β.Ε , ενώ το 1972 έγινε κινηματογραφικό σενάριο από τον Άρη Αλεξάνδρου. Το έργο ηχογραφήθηκε το 1988, για το Α' Πρόγραμμα της ΕΡΑ σε σκηνοθεσία Φοίβου Ταξιάρχη.
Το έργο διαδραματίζεται στη μεταπολεμική ελληνική επαρχία, όπου ζει μόνη, η πρωταγωνίστρια του έργου, η Μάρθα. Παλιά αγωνίστρια, αναζητεί τη ζωή που χάθηκε, τα ιδανικά, που δεν είναι για να τα κρατάμε σαν σημαίες στις πλάτες μας αλλά για να μας κρατούν στο μεταίχμιο της καθημερινότητας. Θα αναζητήσει την κάθαρση σ΄έναν άγνωστο ταξιδιώτη, θα γευτεί τον απαγορευμένο καρπό, όμως θα συντριβεί... στο συντριβάνι του λόφου, που ρέει σαν την ζωή, επιβλητικά πάνω από την πόλη και τους ανθρώπους της.
"... η επανάσταση έπρεπε να γίνει πρώτα μέσα στον άνθρωπο και μετά να γίνει επανάσταση με τα λόγια ... θα βρεθείτε μπροστά σ' ένα μεγάλο αίτημα, αν για να σωθεί ο άνθρωπος, να σωθεί ο κόσμος, δεν πρέπει πρώτα να σωθεί το πρόσωπό του ..." (Κ. ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ - από τον πρόλογο του έργου)
"Ο λόφος με το συντριβάνι αποτελεί το κρεσέντο μιας καθημερινότητας που βαφτίζεται μέσα σε έννοιες αιώνιες και ανεξίτηλες, σε έννοιες που κυβερνούν τον άνθρωπο. Οι ήρωες είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, οι καταδικασμένοι να περάσουν στην ανωνυμία του θανάτου. .... Με το έργο αυτό ο Γιάννης Ρίτσος πληρώνει μια ακόμα οφειλή στους απλούς και ασήμαντους ανθρώπους, οι οποίοι αποτελούν το διαρκώς επαναλαμβανόμενο -κι εν τούτοις ανεξάντλητο- μοτίβο της ποιητικής του. " (Σ. ΤΡΙΒΙΖΑΣ - Το Πνεύμα του Λόγου)
ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΠΟΥ ΠΑΙΖΟΥΝ:
Προλογίζει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος
Φοίβος Ταξιάρχης .... ο άνθρωπος του λόφου
Ειρήνη Κουμαριανού .... Σταματίνα
Ράσμη Τσόπελα .... Λενιώ
Ματίνα Καρρά .... Νάκης
Γκέλυ Μαυροπούλου .... Μάρθα
Γιώργος Γεωγλερής .... Ηλίας
Θάνος Καληώρας .... Βλάσσης
Μαλένα Ανουσάκη .... κυρά Ξενιώ
Μύρτα Πολύζου .... λεμοναδάς, αφήγηση συνδετικών κειμένων
Μπάμπης Τιμοθέου .... ένας νέος
ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Γιώργος Δεσποτίδης
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φοίβος Ταξιάρχης
ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ 1988
Το έργο διαδραματίζεται στη μεταπολεμική ελληνική επαρχία, όπου ζει μόνη, η πρωταγωνίστρια του έργου, η Μάρθα. Παλιά αγωνίστρια, αναζητεί τη ζωή που χάθηκε, τα ιδανικά, που δεν είναι για να τα κρατάμε σαν σημαίες στις πλάτες μας αλλά για να μας κρατούν στο μεταίχμιο της καθημερινότητας. Θα αναζητήσει την κάθαρση σ΄έναν άγνωστο ταξιδιώτη, θα γευτεί τον απαγορευμένο καρπό, όμως θα συντριβεί... στο συντριβάνι του λόφου, που ρέει σαν την ζωή, επιβλητικά πάνω από την πόλη και τους ανθρώπους της.
"... η επανάσταση έπρεπε να γίνει πρώτα μέσα στον άνθρωπο και μετά να γίνει επανάσταση με τα λόγια ... θα βρεθείτε μπροστά σ' ένα μεγάλο αίτημα, αν για να σωθεί ο άνθρωπος, να σωθεί ο κόσμος, δεν πρέπει πρώτα να σωθεί το πρόσωπό του ..." (Κ. ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ - από τον πρόλογο του έργου)
"Ο λόφος με το συντριβάνι αποτελεί το κρεσέντο μιας καθημερινότητας που βαφτίζεται μέσα σε έννοιες αιώνιες και ανεξίτηλες, σε έννοιες που κυβερνούν τον άνθρωπο. Οι ήρωες είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, οι καταδικασμένοι να περάσουν στην ανωνυμία του θανάτου. .... Με το έργο αυτό ο Γιάννης Ρίτσος πληρώνει μια ακόμα οφειλή στους απλούς και ασήμαντους ανθρώπους, οι οποίοι αποτελούν το διαρκώς επαναλαμβανόμενο -κι εν τούτοις ανεξάντλητο- μοτίβο της ποιητικής του. " (Σ. ΤΡΙΒΙΖΑΣ - Το Πνεύμα του Λόγου)
ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΠΟΥ ΠΑΙΖΟΥΝ:
Προλογίζει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος
Φοίβος Ταξιάρχης .... ο άνθρωπος του λόφου
Ειρήνη Κουμαριανού .... Σταματίνα
Ράσμη Τσόπελα .... Λενιώ
Ματίνα Καρρά .... Νάκης
Γκέλυ Μαυροπούλου .... Μάρθα
Γιώργος Γεωγλερής .... Ηλίας
Θάνος Καληώρας .... Βλάσσης
Μαλένα Ανουσάκη .... κυρά Ξενιώ
Μύρτα Πολύζου .... λεμοναδάς, αφήγηση συνδετικών κειμένων
Μπάμπης Τιμοθέου .... ένας νέος
ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Γιώργος Δεσποτίδης
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φοίβος Ταξιάρχης
ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ 1988
Το ηχητικο αρχείο, το κείμενο καθώς και η φωτογραφία της ανάρτησης είναι προσφορά του φίλου μας Γ.Χ από Θεσ/κη, τον οποίο και ευχαριστούμε - για άλλη μια φορά - θερμά .
Αθάνατος Ρίτσος... Αλλά περίεργη θεατρική γραφή. Περισσότερο λογοτεχνική από όσο θα έπρεπε ίσως...
ΑπάντησηΔιαγραφήΜάρσια από Αγγλία