ΦΙΛΟΥΜΕΝΑ ΜΑΡΤΟΥΡΑΝΟ του ΕΝΤΟΥΑΡΝΤΟ ΝΤΕ ΦΙΛΙΠΠΟ

Σήμερα έχουμε ένα σπουδαίο έργο. Ένα αριστουργηματικό έργο. Θα έλεγε κανείς πως με τη Φιλουμένα ο Εντουάρντο Ντε Φιλίππο έκλεισε όλη του τη παρουσία στο παγκόσμιο δραματολόγιο. Χωρίς να θέλω να πω ότι δεν έχει γράψει κι άλλα σημαντικά έργα, θεωρώ ότι και μόνο αυτό το έργο αρκεί για να χαρτογραφηθεί ο συγγραφέας μας σαν σημείο αναφοράς στο χάρτη των θεατρικών κειμένων. Νεορεαλιστής, ευαίσθητος και βαθιά ανθρώπινος, δημιούργησε κωμωδίες (πολλές φορές πικρές) που έφταναν στα όρια της ηθογραφίας. Με ξεκάθαρες προθέσεις και πηγαίο ταλέντο, βασίστηκε ακριβώς σε αυτά τα όπλα, χωρίς υπερβολές που προκαλούν τη προσοχή. Και για αυτό ακριβώς σήμερα αξιολογείται ως ένας από τους σημαντικούς εργάτες του θεάτρου, επειδή κέντρισε το ενδιαφέρον μέσα στη λιτότητα των κειμένων του. Όσο για τη σημερινή μας ηχογράφηση… Στον πρωταγωνιστικό ρόλο η μεγάλη Μαίρη Αρώνη δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας, ενώ μία σειρά γνωστών και ταλαντούχων ηθοποιών είναι πλάι της. Εύχομαι σε όλους καλή ακρόαση

ΥΠΟΘΕΣΗ

Η Φιλουμένα, μία γυναίκα που ξεκίνησε ως πόρνη και κατέληξε ερωμένη του πλούσιου Ντομένικο. Ώριμη πια ζητάει από τον Ντομένικο να την παντρευτεί. Και τότε του κάνει και μια μεγάλη αποκάλυψη… Τα τρία παιδιά της… Δυνατή μέσα στην αδυναμία της… Σκληρή, αλλά και εύθραυστη.

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Κώστας Ταχτσής
ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ολυμπία Κυριακάκη
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βασίλης Νικολαΐδης
ΠΑΙΖΟΥΝ: Μαίρη Αρώνη, Νίκος Τζόγιας, Γιώργος Μοσχίδης, Τζόλυ Γαρμπή, Αλέξανδρος Αντωνόπουλος, Μιράντα Ζαφειροπούλου, Γιάννης Μπέζος, Ναταλία Τσαλίκη, Νανά Κακαβά, Κώστας Καπελώνης, Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος, Βαγγέλης Ρόκκος
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα και 43 λεπτά
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1989 (30 Μαρτίου)

ΛΙΓΑ ΜΟΝΟ ΛΟΓΙΑ

Το σημερινό μας έργο γράφτηκε το 1946 για χάρη της αδερφής του συγγραφέα, Τιτίνα Ντε Φιλίππο, η οποία ήταν θιασάρχης. 

Η πρεμιέρα έγινε στη Νάπολη. Το 1951 γυρίστηκε για πρώτη φορά κινηματογραφικά, σε διασκευή και σκηνοθεσία του ίδιου του Ντε Φιλίππο και με πρωταγωνίστρια την Τιτίνα (φωτό 1). 

Το 1964 μεταφέρθηκε για δεύτερη φορά στον κινηματογράφο σε σκηνοθεσία Βιττόριο Ντε Σίκα, με τους: Σοφία Λόρεν και Μαρτσέλο Μαστρογιάννι και με τίτλο «Matrimonio all'italiana» (φωτό 2). Τώρα στην Ελλάδα το έργο έχει ανέβει ουκ ολίγες φορές. 

Η πρώτη ελληνική παράσταση είναι με πρωταγωνίστρια την Αλέκα Κατσέλη το 1949 με τον τίτλο «Τα παιδιά είναι παιδιά», εμπνευσμένος από μία ατάκα της ηρωίδας (φωτό 3). Το 1959 το έργο ανέβηκε με το θίασο της Κατερίνας (Κατερίνα Ανδρεάδη) με τον τίτλο «Η κλώσσα». Το 1978 τον ρόλο της Φιλουμένα θα ερμηνεύσει μοναδικά η Έλλη Λαμπέτη (φωτό 4). Τη παράσταση επαναλαμβάνει και το 1979 μόνο που το ρόλο του Παπαμιχαήλ αναλαμβάνει ο Τίτος Βανδής. Το 1986 το έργο ανεβάζει η Αλίκη Βουγιουκλάκη με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ (φωτό 5). Την ίδια χρονιά το έργο ανεβαίνει από το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας με την πολύ καλή Σοφία Ολυμπίου. Το ΔΗΠΕΘΕ Βόλου ανεβάζει το έργο το 1994 με τη Λυδία Κονιόρδου, ενώ το 1996 το έργο θα ανέβει δύο φορές, με πρωταγωνίστριες τη Σμαρούλα Γιούλη και Μάρθα Βούρτση. Το 2003 η Άννα Βαγενά εσαρκώνει τη Φιλουμένα, ενώ το 2007 η Αθηνά Τσιλύρα στο πλευρό του Τάσου Χαλκιά. Κι αυτές είναι μόνο μερικές από τις φορές που ανέβηκε.

Ευχαριστούμε πολύ τονNikosPs για το κείμενο.